Nieuw
Recent gepubliceerd
Oliemolen De Strijd/ De Gedurige Strijd
Door Ruud Meijns, *met dank aan Wim Rijkenberg.
Foto’s van molens toen ze nog overheersten in het landschap en nog de ruimte hadden om wind te vangen geven vaak een mooi beeld hoe Zaandam en omstreken er toen bijlagen. Zo maakte ik kennis met oliemolen De Strijd op het Kalf. De Braaksloot met de molen ernaast en dan die ruimte, die leegte zoals hieronder.
Op de foto uit 1904 zien we De Strijd nog in volle glorie samen met molen De Dood. Aan de overkant van het water de Braakdijk. Verder lezen
Oostzijde 177
door Ruud Meijns
Soms fiets je door de stad zonder op je omgeving te letten – je hebt haast – moet ergens heen. Een andere keer kom je langs een plek en denk je ‘Wat stond hier nou vroeger?’. Als je bij een historische vereniging zit ga je zoeken.
Een foto kan ook de aanleiding zijn om eens op zoek te gaan zoals met bijgaande zwart/wit foto (onder) van de Oostzijde rond de plek waar nu de Dekamarkt staat. Wat een troosteloze bedoening was dit. Heel veel beter is het nog niet moet ik zeggen. Maar wat stond daar in de bloeiperiode van de Zaanse Industrie? 
Verder lezen
Vermaning – Weeshuis – Wasserij – Kinderopvang
door Ruud Meijns
De woorden vermaning, weeshuis, wasserij en kinderopvang zijn in het kort de geschiedenis van het pand dat op de plek van Oostzijde 240 stond. Voor mensen van mijn generatie; daar stond Oosterweide – het kindertehuis. Maar dat daar ooit en wasserij in zat, wist ik pas toen ik een foto van de brand zag die de wasserij verwoestte. Een geschiedenis van het pand.
Het allereerste begin ligt bij de Doopsgezinde gemeente van Oostzaandam. Om aan de noden van hun gemeenteleden tegemoet te komen besloot men in 1743 een huis te bouwen in de Noord aan de Schinkeldijk zoals de Oostzijde toen heette.
Daar is een tekening van, vermoedelijk gemaakt door de zoon van dominee Jesse. We zien de Vermaning en het weeshuis links en herkennen al een beetje uiterlijk zoals we het latere Oosterweide kenden. De Vermaning rechts op de tekening is in 1862 afgebroken omdat er toen een nieuwe Vermaning beschikbaar kwam; de Doofpot, nog steeds te zien bij de Belgischestraat. Verder lezen
Rie van Gulik (1926-2023)
door Ruud Meijns
Op 12 mei j.l. is mevrouw Rie van Gulik – de Boer overleden. Ik heb haar en haar man Goos in 2017 mogen interviewen voor De Zuidkanter. Ze hield van de Zaanse taal en bij de eerste editie van het Zaans dictee viel ze meteen in de prijzen. Op mijn verzoek heeft ze toen een stukje in het Zaans geschreven. Ze had in de 2e W.O. een dienstje bij een boer in de Purmer en daar schreef ze over; zie verder. Voor wie het hele interview wil lezen heb ik een link aan het eind toegevoegd. Verder lezen
Bewaarschool Czaar Peterstraat
door Ruud Meijns
“ Tot de schoonste inrigtingen van weldadigheid onzer eeuw behooren ongetwijfeld de Bewaarscholen, inzonderheid voor kinderen uit de meest behoeftige volksklasse, waarbij de beschaving nog zoo veel te wenschen overlaat”.
Zo staat te lezen in: De Bewaarschool, praktische handleiding.., uit 1845.
Deel uit het schilderij Bewaarschool in Amsterdam (Max Liebermann, 1880).
Zoals we nu kleine kinderen opvangen die nog niet leerplichtig zijn kan niet vergeleken worden met hoe men vroeger kinderen in ‘Bewaring’ gaf. De schooltjes waren niet meer dan bewaarplaatsen van kleuters van minder gegoede burgers met de bedoeling de moeders gelegenheid te geven iets bij te verdienen voor het gezin. In Zaandam waren meerdere bewaarscholen. Over de kwaliteit valt weinig te zeggen maar meer dan bewaren was het vaak niet. Verder lezen