De Coupure en het bruggetje van Pont.

door Ruud Meijns

Eind oktober 1887 is het een grote dag voor de gemeente Zaandam als bekend wordt dat de firma William Pont uit Edam besloten heeft zich in onze stad te gaan vestigen. Voor de vestiging van het houtbedrijf is gekozen voor een stuk ‘aangeplempt land’ gelegen in de driehoek Zuiddijk, Burcht, Prins Hendrikkade.

Het gebied heeft een oppervlakte van 2 hectaren en is door de gemeente verkocht voor een bedrag van 25.000 gulden.

Het is de bedoeling dat er houtloodsen komen en dat het hout via het water aangevoerd kan worden met dekschuiten vanuit de Voorzaan. Maar dan is er water nodig tussen de loodsen en daarin wordt voorzien door een doorgang te maken tussen de Voorzaan en het aangekochte land. William Pont vraagt eind 1887 toestemming aan de gemeente om die doorsteek te maken.

Rechts op de kadasterkaart uit 1900 is het complex van William Pont al gereed. De grachten zijn gegraven en de coupure, de doorgang van de Zaan naar het binnenwater is gemaakt. Het is de eerste doorgang, ongeveer in het midden van de kaart (blauwe pijltje).

In de gemeenteraad moet er nog wel even over gesproken worden, want er zijn raadsleden die het maar hooghartig vinden dat voordat er door de gemeente toestemming is gegeven het bedrijf al een aanbesteding heeft uitgeschreven voor dit werk. Uiteraard wordt dit met de mantel der liefde toegedekt want daar wil men toch de zaak niet op laten mislopen. B&W hadden het uitschrijven van de aanbesteding oogluikend toegestaan, verklaarde men, zodat de vaart in het project bleef.

Het hele project, het graven van de grachten, bouwen van houtloodsen, het maken van een doorgang en het plaatsen van een ophaalbrug over de doorgang werd aanbesteed en 17 bedrijven lieten van zich horen.

Van deze bedrijven waren er twee het goedkoopste C. Kakes uit Zaandam en G. Kroon Jz., uit Edam en Kakes kreeg bij loting het werk gegund voor een bedrag van f. 25.500,–.

Na 1930 zal op de plek van dit bedrijf de muziekbuurt gebouwd worden.

De ‘coupure’ en het bruggetje

Illustraties: Gemeentearchief Zaanstad