Zaanse middag met modeshow van De Zaanse Kaper
Op maandagmiddag 31 maart organiseert Historisch Zaandam in samenwerking met het Buurtcentrum De Bovenkruier een Zaanse middag met een unieke modeshow van de Stichting de Zaanse Kaper.
Wat droegen Zaankanters in het verleden? Was hun kleding trendgevoelig of had kleding een andere functie? De Zaanse Kaper geeft een presentatie in de Bovenkruier. Tijdens deze show wordt er uitleg gegeven bij de verschillende typen drachten. Rondom het thema ‘klederdracht of streekdracht?’ worden er allerlei aspecten van de historische drachten bekeken. Verder lezen
Westzijde 82 – 86
door Ruud Meijns
In de Westzijde tegenover het Wijnkanspad staan twee houten Zaanse pandjes en een klassiek stenen pand.
Het voorste pand op de foto is nummer 84 ten tijde van de foto in gebruik bij de heer G. Vonk die erachter een Koper- en Blikslagerij had. Hij was ook Fitter van de Maatschappij tot Exploitatie van de Duinwaterleiding, als u het maar weet.
Bekender was de heer Buntsma die er tot 1972, samen met zijn echtgenote een tabakszaak dreef. Later kreeg het pand landelijke bekendheid vanwege de Paskamermoord. Verder lezen
Zaans voor beginners
door Ruud Meijns
Ze zijn er nog wel hoor, mensen die nog een beetje Zaans praten. Maar ze raken in de minderheid. In 2017, alweer even terug, sprak ik met mevrouw van Gulik – de Boer. Ze sprak en schreef nog Zaans en ik vroeg of ze voor De Zuidkanter, een internetkrant, iets in het Zaans wilde schrijven. Leest u maar.
Klain Zaans stukkie
Ruud vroeg me om een klain Zaans stukkie bai z’n verhaal te voege dus dat wil ik wel perbere. Lees hier verder
Mevrouw van Gulik – de Boer is in 2023 overleden.
Groenteveiling
door Ruud Meijns
‘Er was een groenteveiling gevestigd in het pand van de ALDI tussen Beethovenstraat en de Prins Hendrikkade. Hier werd onder meer groente geveild die gekweekt was in onze eigen omgeving. Zo waren er twee groentetuinen aan het einde van de Lijnbaanstraat. Zij lagen ongeveer op de plaats van het plantsoentje naast het Mennistenerf en de H. Gerhardstraat. Naast de groente die in eigen omgeving gekweekt werd vond er ook aanvoer plaats van groente van elders.’
Uit: Burcht en Loswal – Kabeltjeskrant van Chris Kabel (2000)
Dit is de Prins Hendrikkade rond 1900 waar groentekwekers en handelaren samen komen. Verder lezen
De Spaarbank
door Ruud Meijns
De eerste spaarbanken in Nederland waren de Nutsspaarbanken die vanaf 1817 werden opgericht door de familie Th. Nauta en de Maatschappij tot Nut van ’t Algemeen. Een spaarbank is een bank die zich toelegt op het sparen door klanten, in tegenstelling tot algemene banken, die een uitgebreidere dienstverlening bieden. (Wikipedia)
Zaandam
Op 29 mei 1918 besloot de gemeenteraad van Zaandam, na eerst onderzoeken te hebben verricht naar de werking van de Gemeentespaarbanken te Arnhem, Deventer en Maastricht, tot oprichting van een spaarbank. Op 11 april 1921 werd de spaarbank geopend. Het college van burgemeesters en wethouders vormde het bestuur, terwijl de feitelijke bestuurstaken werden uitgeoefend door een Commissie van Toezicht op de Spaarbank. De bank is in 1980, als Bondsspaarbank overgegaan in de Centrumbank.
De spaarbank hield dagelijks zitting van 9 tot 12 en van 2 tot 4 uur in een kantoor op de bovenverdieping van een pand aan Dam 2 te Zaandam. Verder lezen
Nieuwsbrief Havenkantoor 12
Deze prachtige foto van het sluizencomplex van rond 1930 is onderdeel van de nieuwste nieuwsbrief van Stichting Havenkantoor.
Klik hier voor de PDF
Hoopsteeg
door Ruud Meijns
De Hoopsteeg was een verbinding tussen de Botenmakersstraat en de Herengracht. Toen er nog een sloot liep achter de Herengracht was er ook nog een bruggetje in de Hoopsteeg. In 1896 werd in de gemeenteraad vragen gesteld over de slechte staat van het bruggetje en dat daar iets aan gedaan moest worden. De gemeente antwoordde dat men de eigenaar erover zou aanschrijven.
Die eigenaar was architect en aannemer Eilmann. De heer Eilman had een groot deel van de Hoopsteeg in eigendom en in 1906 kwam het gesprek op gang om dit aan de gemeente over te doen. Bij het pijltje de vier huisjes. Verder lezen
Speelgoedfabrieken
door Ruud Meijns
In alle eeuwen is er speelgoed geweest. Kijk op oude prenten, schilderijen en je kunt zien dat er altijd speelgoed is geweest. Dus zijn er ook mensen die het op zich nemen om speelgoed te maken. Mijn vader, hij was timmerman, maakte voor zijn jongens een garage, een ophaalbrug en nog wat zaken waar jongens mee kunnen spelen. Zo zullen er meer vaders zijn geweest die zelf wat maakten. Maar er waren er ook die het groter aan wilden pakken en een fabriekje begonnen. Verder lezen
Miranda de Boorder overleden
Afgelopen maandag 10 februari is Miranda de Boorder overleden aan een hartstilstand. Miranda was twee jaar lang (informeel) penningmeester van onze vereniging. Bovendien was ze een actief lid van onzer werkgroep Bovenkruier. Ze had grote kennis over de historie van Zaandam en hielp van daaruit met het opzetten van onze beeldbank. Om gezondheidsredenen woonde ze de laatste tijd de (avond)vergaderingen van ons bestuur niet meer bij. Dat neemt niet weg dat ze de administratieve werkzaamheden als interim-penningmeester met grote nauwgezetheid bleef invullen.
Het zo onverwachts overlijden van Miranda heeft ons diep geraakt. Wij zullen haar enorm missen.
Bestuur Historisch Zaandam.
Een overbekende hoek
door Ruud Meijns
En een bekende hoek is de hoek van de Westzijde met de Gedempte Gracht zeker. Het is van oudsher een punt waar veel verkeer langs komt; lopend, fietsend of gemotoriseerd. Dit is zoals het er nu uit ziet (foto Google Maps).
De huidige ondernemer is ‘Phone Hospital’ waar je met je kapotte telefoon langs kunt komen voor reparatie. Het naast gelegen pand op de Gedempte Gracht is van juwelier van Zijp die ooit de hele hoek als het zijne mocht beschouwen.
Voor klandizie is deze hoek een pracht plek, altijd geweest en op oude ansichtkaarten en foto’s zit er altijd wel een ondernemer in. Dat wil niet zeggen dat de ondernemer ook de eigenaar van het pand was. De eerste eigenaar die we in de boeken tegenkomen is Aagje van Lijnen, weduwe van Christiaan Striening. Hij zat in de directie van houtzagerij van Lijnen & Co. Het pand gaat in 1896 over in de handen van Gerardus Timmer, handelaar. Verder lezen
Nieuwsbrief Havenkantoor 11
Het Havenkantoor op de prachtige plek naast de Wilhelminasluis. Hoewel de kwaliteit van deze foto uit 1912 beslist te wensen overlaat, is duidelijk de lege vlakte links naast het Havenkantoor te zien, die ontstond na het dempen van de havenkom.
Lees verder: Nieuwsbrief 11 Havenkantoor
De Skeresliep
Voor de liefhebbers hier weer een stukje Zaans. Dit keer P. Boorsma met een stukje over de “Skeresliep”. Het komt uit De Zaende uit 1946.
Om ’t Zaans goed tot je door te laten dringen is het wenselijk om het hardop voor te lezen, al is het maar aan jezelf. Klik op de titel en lese maar! De Skeresliep
Wandeling door de Bomenbuurt
door Simon Greve
Met de werkgroep historisch erfgoed bezochten we dit keer een wijk uit de periode rond de oorlog namelijk de Bomenbuurt. En we bezochten twee paden die aan beide kanten van die buurt liggen en al erg oud zijn, namelijk het Sluispad en de P.J. Troelstralaan.
De P.J. Troelstralaan heette vroeger het Weerpad. Al in de tijd dat de Zaanse bebouwing alleen nog rond de Oostzijderkerk stond was het Weerpad er al. Het was namelijk de verbinding tussen Oostzaan en Zaandam in die dagen en begon bij de Zuiddijk en liep door tot wat nu de wijk Poelenburg is naar Oostzaan. Waarbij de naam Poelenburg verwijst naar molen ‘de Gekroonde Poelenburg’ die ooit bij het Weerpad stond en nu op de Zaanse Schans staat. En als u zich afvraagt waar de naam Poelenburg vandaan komt: dat was de achternaam van de eerste eigenaar van de molen. In Oostzaan heet het Weerpad tegenwoordig Kerkstraat.
Wat moeten we ons in die tijd voorstellen bij dat pad in oude tijden? Nou, dat zal niet meer zijn geweest dan een verharding in het weiland met af en toe een bruggetje. Misschien dat er wat zaagsel of schelpen gestrooid waren om het pad te verharden, maar dat was het dan ook wel. Pas na enige tijd werd het verbreed (zie onderstaande foto) en pas na 1900 werd het pad bebouwd aan de noordkant. Aan de zuidkant was lange tijd het voetbalveld van Zilvermeeuwen tot er in 1957 appartementen (de Vijfhoek) gebouwd werden.
24 februari in het Historisch Café: Genealogie – kapstok voor familiegeschiedenis
De mogelijkheden om je voorouders in kaart te brengen zijn tegenwoordig groot. Veel archiefbestanden die je hiervoor nodig hebt (o.a. burgerlijke stand, doop-trouw-begraafboeken, bevolkingsregisters) zijn tegenwoordig online beschikbaar.
Op maandagmiddag 24 februari 2025 verzorgt de afdeling Zaanstreek-Waterland van de Nederlandse Genealogische Vereniging (NGV) een beginnerslezing in het Historisch Café. Uitgelegd zal worden hoe je stap voor stap met voorouderonderzoek aan de gang kan gaan. Maar ook voor de wat gevorderde stamboomonderzoeker is het interessant. Er wordt iets verteld over de systematiek van het stamboomonderzoek en over de registratie van de vondsten, Iedereen die zich wil verdiepen in zijn of haar stamboom of familiegeschiedenis is welkom!
Locatie: De Bovenkruier – Drielse Wetering 49, 1509 KP Zaandam.
Datum en tijd: Maandagmiddag 24 februari 2025 om 14.00 uur. Inloop vanaf 13.30 uur. De toegang is gratis, een vrijwillige bijdrage wordt op prijs gesteld.
Oostzijde 249
door Ruud Meijns
Er zijn van die 
bedrijven in een straat waar je geen foto van hebt maar af en toe helpt het geluk een beetje. Zo kreeg Historisch Zaandam bij een vraag twee foto’s meegeleverd van Oostzijde 249, machinefabriek W. Hogeveen. De vragen gingen over deze firma W. Hogeveen.
Het pand, Oostzijde 249 werd in 1899 gebouwd in opdracht van Pieter Mars, koopman. Mars had in 1903 een aanvraag gedaan om op die plek een stoomzakkenplakkerij te vestigen. Er stonden eerder kleine pandjes met de nummers 249 en 251 waar J.W. Slijper een inrichting voor het malen en zuiveren van graan had staan. Die werden gesloopt en de eigenaren kregen een aandeel in het nieuwe pand. Het witte pand rechts is de inktfabriek van Oosterveld en Romijn. Verder lezen