Nieuw
Een verdwenen deel van de Westzijde
door |Ruud Meijns
Het is elke keer weer om triest van te worden als je moet constateren dat de grote fabrikanten van de Zaanstreek zonder al teveel problemen kapitale villa’s of mooie woonhuizen opofferden voor uitbreiding van hun fabrieken. In de Oostzijde hebben Albert Heijn en Pieter Schoen, Blans en nog vele anderen weinig van die statige weg die het eens was, overgelaten. Nu de fabrieken niet meer nodig zijn hebben ze hun fabrieken naar elders verplaatst en zijn er woningen voor in de plaats gekomen.
In de Westzijde is er minder rigorreus huisgehouden maar toch zijn er stukjes die te lijden hebben gehad onder de uitbreidingsdrang in dit geval van Verkade. In de 18e eeuw zag het stukje er zo uit, getuige de Westzijderol. Dit zijn volgens het boekwerk “Blees aan de Westzijde” de nummers v.r.n.l. 166 – 176. Dit is natuurlijk niet bewaard gebleven want aan de Zaan waren de plekjes zeer gewild.
Er zijn wel foto’s van hoe het er zo rond 1900 heeft uitgezien en dat was ook niet slecht zoals we hierna kunnen zien. Verder lezen
Tijdreis door de Russische buurt
door Giljam Klijn
Het mooie en karakteristieke van Zaandam is de rommeligheid van de stad. Oude en nieuwe panden, lelijke en mooie panden, houten en stenen panden, bedrijfspanden en woningen wisselen elkaar op kleine schaal af en geven Zaandam haar identiteit. Een buurt waar je de afwisseling goed kan zien is de Russische buurt. Op 7 mei heb ik samen met Simon Greve in de Bovenkruier voor de Algemene Ledenvergadering van Historisch Zaandam een verhaal gehouden over de Russische buurt. Aan de hand van foto’s heb ik als het ware een tijdreis gemaakt door de Russische buurt. Hierbij doe ik ook op de website mijn verhaal. Hoe is deze afwisseling in de Russische buurt ontstaan?
We beginnen onze tijdreis 200 jaar geleden.
Op een kaart uit 1812 zien we zien de Hogedijk aan de rechter- en onderkant. De Hogedijk is de dijk langs de Voorzaan. Haaks daarop staan paden. Het toen nog onbebouwde middengebied was weiland en heette het Krimperven. Verder lezen
Behoud Industrieel Erfgoed
De Vereniging Zaans Erfgoed heeft zich, samen met de vereniging Historisch Zaandam opgeworpen als behoeder van het industrieel erfgoed aan de Oostzijde. Het betreft hier de fabrieksgebouwen van zeepfabriek Hilko en verffabriek Evert Koning. Dit alles in verband met de plannen voor de slachthuisbuurt ten behoeve van een aansluiting met het Kogerveld. Zie ook het Noordhollands Dagblad van 20 september 2023.
Dierenarts Henk Schoenmaker overleden
Op 5 september j.l. is de bekende Zaanse dierenarts Hendrik Cornelis Jan (Henk) Schoenmaker op 86 jarige leeftijd in Oegstgeest overleden. (Valburg 14 juni 1937 – Oegstgeest 5 september 2023)
Henk kreeg als kind van 11 maanden kinderverlamming hetgeen resulteerde in een handicap. Na zijn studie HBS koos hij voor diergeneeskunde. In 1962 rondde hij zijn studie af en trouwde in 1963 met Nelleke Blaas. Schoenmaker vestigde zich in 1964 in Zaandam waar hij een samenwerking aanging met dr. W. Pereboom.
In 2004 beëindigde hij zijn actieve leven als dierenarts in zijn praktijk aan de Dr. M. L. Kingweg.
Bron: Tijdschrift voor Diergeneeskunde Deel 137 Aflevering 10 1 oktober 2012
Voor wie Schoenmaker nog eens wil horen en zien is hier een interview van YouTube: hier
Logement Fransestraat 61
door Ruud Meijns
In 1978 vertelde dhr. G. Bakker van Sociale zaken dat er in de jaren ’50 thuislozen werden ondergebracht in een houten pand aan de Fransestraat van logement Van der Velde, in het pension van Bickel aan de Noorderkerkstraat en in het pand van Schele Ko Brand aan het Rustenburg. Nu heb je niets meer, verzuchtte hij.
De nog jonge journalist Jan Hottentot stapte in 1947 het logement van Van der Velde binnen en zag hoe ambtenaren van de criminele controle dienst onder de houten vloer van de keuken een grote partij koe vlees tevoorschijn haalden. Het beest was in de keuken geslacht en onder de vloer verborgen. Verder lezen
Historisch Zaandam viert lustrum tijdens Monumentendag
De vereniging Historisch Zaandam is de jongste telg in het gezelschap van zo’n 15 historische verenigingen in de Zaanstreek. Als junior mogen wij nu onze vijfde verjaardag vieren. Dat doen we met een speciale uitgave van het Magazine Historisch Zaandam, welke wij op zaterdag 9 september zullen presenteren tijdens de Open Monumentendag in de Doopsgezinde Vermaning, Westzijde 80 in Zaandam.
Na de uitrol van de Westzijderol zal omstreeks 11.30 uur de wethouder Natasja Groothuismink (ROSA) als portefeuillehouder Monumenten en erfgoed het eerste exemplaar van dit Magazine met de titel ‘Een wandeling over de Dam’ in ontvangst nemen. In deze special wordt met tekst en foto’s beschreven hoe de Dam in de afgelopen 50 jaar veranderde. Verder lezen
Kermis op de Burcht
De kermis is weer in Zaandam en zoals het hoort op de Burcht. Hier een foto uit 1920 met op de achtergrond het gemeentehuis en flauw de Oostzijderkerk. Volgens de beschrijving stond er ook een Cinématograaf, de voorloper van de bioscoop – een echte attractie.
Niks Nieuws
De problemen die zich nu in het onderwijs voordoen – gebrek aan personeel – zijn niet nieuw. Tijdens een onderzoek in kranten kwam ik het volgende tegen in de krant van 1873!
Bij Ford Zaandam begonnen en gebleven
door Gepko Bruin
Ik heb mijn hele leven bij Ford gewerkt, maar nooit in een auto gereden.
De plek waar ik al 69 jaar woon, wordt omringd door bedrijfsgebouwen. Het huis op nummer 405G ligt vijftien treden beneden de hoge Zuiddijk, schuin tegenover de jachtwerf Zaanhaven. Vroeger was daar scheepswerf Vooruit. Daarnaast was de Basalt Maatschappij, nu het bedrijf KenzFigee, offshore en kranen.
Mijn vader werkte een eindje verder bij Holleman machinefabriek. Na zijn pensioen is hij een tijd bewaker bij KenzFigee geweest. Op weg naar zijn werk fietste mijn vader elke dag langs het huis en hij dacht wel eens: Hier zou ik wel willen wonen. Die wens ging op een bijzondere manier in vervulling. Scheepswef Vooruit Verder lezen
Techniek
Een wonder van techniek deze veegwagen uit 1934 van de Gemeentereiniging. Het was de eerste veegwagen die het vuil zelf meenam. 
Hij was door de firma Geesink in Weesp gebouwd op een chassis van Ford. De wagen heeft dienst gedaan van 1934 tot en met 1945.
foto: Gemeentearchief Zaanstad – 22_23235
