Straten
Verhalen over wijken en straten in Zaandam
Spoorbuurt
door Ruud Meijns
Een buurt in Zaandam-west tussen de Provincialeweg, de Botenmakersstraat, de Klokbaai en de Parkstraat. De buurt, voorzien van koninklijke straatnamen als Nassaustraat, Emmastraat, Anna Paulownastraat, Willemstraat, Oranjestraat en Mauritsstraat werd aan het einde van de 19e eeuw aangelegd. Verder behoorden de Oranjesteeg, Oranjedwarsstraat en de 2e Oranjestraat tot deze buurt.
In de jaren ’80 van de 20e eeuw kwam de buurt met regelmaat in het nieuws. De gemeente had tot sloop besloten; de bewoners kwamen in verzet tegen dit besluit. In 1990 werden de nieuwbouwplannen voor de nieuwe Spoorbuurt gepresenteerd; een flink aantal van de oude woningen was toen al gesloopt. In de nieuw gebouwde wijk zijn deze straatnamen niet overgenomen. (Bron: Zaanwiki). De nieuwe namen voor de buurt zijn van vrouwen die zich door hun engagement sterk hebben gemaakt voor de positie van de vrouw. Van elk geeft een korte biografie haar verdienste weer. Verder lezen
Krimp
door Ruud Meijns
Betekenis van Krimp kan zijn: vermindering van omvang, afname of kleiner worden; een taps toelopende ruimte. Er zijn nog anderen betekenissen mogelijk. En is het nu Het Krimp of De Krimp. Was het een bewoner die Krimp heette of Krimpenburg zoals het ook wel genoemd werd. De beste verklaring is denk ik zoals Zaanwiki het zegt: ‘De naam Krimp hangt mogelijk samen met de vernauwing van de voormalige wegsloot aldaar’.
Slop
Een slop was het doodlopende einde van een smalle steeg of gang waaraan een tot eenkamerwoningen verbouwd pakhuis, werkplaats of stal was gelegen. De mensen leefden er zeer dicht op elkaar in de soms wel 10 tot 12 woninkjes per slop. Uit: Woud van der, Auke (2010), Koninkrijk vol sloppen. Ook wel een voetgangerssteegje of stoepgangetje tussen woningen genoemd.
Als we Krimp en Slop samentrekken krijgen het Krimperslop. Op het Krimp waren er een eerste en een tweede Krimperslop.
De Twee Steegjes
door Ruud Meijns
Er lagen in de Westzijde eens twee steegjes, ze lagen er want ze zijn er nu niet meer. De ene is opgeheven en de ander heeft een andere naam gekregen. Het gaat om de Haagsesteeg en de Schipperssteeg. Op het kaartje is mooi te zien hoe ze tussen de Westzijde en het Zaanwater inlagen.
Ter oriëntatie: nr. 156 de muziekhandel van Steijn, 158 Dil vishandel, de Haagsesteeg en 160 een woonhuis. Dan de Schipperssteeg.
Gouwparkstraten voor Verzetsstrijders
In het Gouwpark, de nieuwe wijk naast het Zaans Medisch Centrum, krijgen de acht straten de namen van verzetsstrijders. Het verzoek om een aantal verzetsstrijders te gedenken met een straatnaam werd lang geleden gedaan. Acht zijn nu goedgekeurd voor het nieuw te bouwen gebied tussen Heijermansstraat en De Gouw. Het waren allen mannen die door hun verzet tegen de dictatuur tijdens de Tweede Wereldoorlog het leven lieten.
Straatnamen in de Russische buurt
De Russische buurt heeft straatnemen die allen herinneren aan de bijzondere band tussen de stad en het rijk der Czaren uit het huis Romanov. Maar wie zijn de personen die schuil gaan achter de namen in deze straten? In alfabetische volgorde volgt hier de verklaring. foto van Golofkinstraat
Deze buurt te Zaandam, tussen de oude havenkom van Zaandam, de Dam, Hogendijk, de Rozengracht en het Rustenburg. De Russische Buurt werd aan het einde van de 19e eeuw gebouwd, in samenhang met de overkomst van Delftse werknemers van de Artillerie Inrichtingen. De naam Russische Buurt werd gekozen doordat Czaar Peter een week in een huisje aan het Krimp woonde. De meeste straten in de wijk werden vernoemd naar personen uit zijn gevolg. Beginjaren ’80 was de Russische Buurt stadsvernieuwingsgebied. (Zaanwiki)
Enkele namen uit het verleden zoals de Sophiastraat en de Jaap Haverstraat zijn na de herinrichting niet teruggekomen. Daarvoor in de plaats zijn voor de namen Tjechov-, Koerakin- en Poeskinstraat gekozen; ook Russisch. De verklarende teksten voor deze nieuwe straten zijn door ons samengesteld. De teksten voor de ‘oude’ straten in de Russische buurt zijn van de hand Ron Couwenhoven.
Hier volgen de beschrijvingen Verder lezen
De Meidoornstraat door Martin Rep
door Ruud Meijns
De ondertitel van het boek is ‘Opgroeien tussen kerk en communisten tijdens de wederopbouw’. Wij waren allemaal van ‘Na De Oorlog’ en dat zal voor velen van de generatiegenoten herkenbaar zijn.
Ik heb het over het boek van Martin Rep over de Meidoornstraat. Ik was het steeds kwijt. Dat kwam omdat iedereen het wilde lezen en dan was het boek weer even foetsie. Het is ook een heerlijk boek om te lezen, vooral voor Zaandammers van een zekere leeftijd.
Meidoornstraat met sigarenwinkel Rep Verder lezen
Van Zilverpad tot Winkelhart
Het boek over de geschiedenis van de Gedempte Gracht met de titel ‘Van Zilverpad tot Winkelhart’ ligt in de winkel. Het boek is geschreven door Vibeke Kingma en wordt uitgegeven door de Stichting Uitgeverij Noord-Holland in samenwerking met onze vereniging Historisch Zaandam.
De rijke geschiedenis van de Gedempte Gracht laat zien hoeveel er is veranderd in de afgelopen 150 jaar en hoe dat uitwerkte in het hart van Zaandam. Met laatste grote verandering in het centrum van Zaandam heeft de ontdempte Gedempte Gracht weer een aanzien gekregen, een eigen karakter!
Het boek is nu voor € 17,95 verkrijgbaar in de boekhandel. U kunt het ook bij de uitgeverij bestellen met deze link: https://www.uitgeverij-noord-holland.nl/de-zaanstreek/van-zilverpad-tot-winkelhart/
Natuurlijk is er voor de leden van Historisch Zaandam een speciale kortingsactie. Zij betalen slechts € 12,95, maar we kunnen het boek niet bezorgen. U kunt het boek afhalen bij de secretaris of penningmeester. Voor bezorging thuis moeten we dan helaas vanwege de verzendkosten de normale verkoopprijs van € 17,95 berekenen.
Als lid kunt U uw exemplaar van het boek ‘Van Zilverpad tot Winkelhart’ bestellen door € 12,95 over te maken op banknummer NL 13 RABO 0328 9566 00 van Historisch Zaandam onder vermelding ‘bestelling boek en uw volledige naam en adres. Bij bezorging thuis maakt u € 17,95 over op dezelfde rekening.
Straten van Poelenburg
door Ruud Meijns
In Poelenburg rond het ‘Natuurmuseum Zaandam E. Heimans‘ lopen een aantal straten die vernoemd zijn naar natuurvorsers, mensen die het onderzoek naar de natuur om ons heen hebben bevorderd. Zij hebben allen geprobeerd onderzoek naar de natuur te populariseren en naar jonge mensen te brengen. Wie waren de mensen achter de namen: we geven van elke persoon een korte biografie.
Het gaat om de volgende straten:
Thijssestraat, E. Heimansstraat, Jaspersstraat, Heinsiusstraat, Prof. Hugo de Vriesstraat, Wachterstraat, Linnaeusstraat, Dodoneusstraat, Jongmansstraat, Kloosstraat, Heukelsstraat en de Lobeliusstraat. Verder lezen
Het Boomgaardslop en -pad
door Co Plomp en Ruud Meijns
Een apart buurtje achter de Zuiddijk dat liep tot aan de huidige K. Knstraat. Vroeger liep het Boomgaardspad tot een aan de dominee Baxstraat. Het Boomgaardslop was een aantal huizen met een soort binnenplaats. Eerst maar laten zien waar het lag.
Op de kaart van Jacob Oostwoud uit 1794 staat het Boomgaardpad en de Boomgaard getekend. In een reglement van 1787 wordt het nog ’t Bogertpat genoemd. Voor zover er foto’s van bekend zijn begint het ten tijde van de Watersnoodramp van 1916. Verder lezen
Spoorwegovergang Hoornse Lijn
Twee foto’s van de spoorwegovergang Hoornse Lijn
Dit is 1927
… en dit is 1989 (foto: Han de Groot)
foto’s Gemeentearchief Zaanstad
