De Meisjesvakschool
door Ruud Meijns
In 1917 was de vakschool voor jongens open gegaan, beter bekend als de Ambachtsschool.
Voor meisjes was er in Zaandam nog niet iets gelijks. In de gemeenteraad was er wel aandacht, tenminste bij het eerste en op dat moment enige vrouwelijke raadslid mevr. J.E. Spronk – Koerse.
In 1920 hield zij een interpellatie over een op te richten vakschool voor meisjes. Door de financiële zorgen van de gemeente was het nog niet tot voorstellen gekomen zo liet B&W weten, maar in maart kwam er toch een voorstel.
Mevr. Spronk – Koerse bij de 1 mei viering 1924 op de Burcht.
Het ging over een 3-jarige vakschool voor meisjes waar onderwijs zal worden gegeven in Lingerie-naaien, kostuum-naaien, nuttige en fraaie handwerken, tekenen, koken, voedingsleer en voortgezet lager onderwijs in enkele vakken. De school zou ondergebracht worden in het gebouw van de Centrale keuken en de kosten werden voor het eerste jaar geraamd op f 8.200,–. Meisjes die het 7e leerjaar hebben voltooid of op een gelijkwaardig niveau zitten, worden toegelaten.
Mevr. Spronk – Koerse bepleitte een volledige cursus omdat daar in Zaandam behoefte aan is. Alleen op de katholieke Zusterschool wordt vakonderwijs voor meisjes gegeven en hoewel dit goed onderwijs is, gaat het alleen om naaien van kostuums.
Vanuit de raad komen er allerlei voorstellen om bijv. de Zusterschool extra te subsidiëren of alleen met een eerste jaar te beginnen. De discussie spits zich toch vooral toe op het religieuze aspect. Dat er protestantse kinderen naar de Zusterschool gaan is omdat er geen andere gelegenheid is. Mevr. Spronk – Koerse zegt dat de Zusterschool niet geschikt is voor uitbreiding. Er zijn klassen met 64 kinderen en er worden meisjes afgewezen en dat zijn dan meestal de protestantse meisjes. Dhr. Prins meent dat er reeds veel te lang is gewacht met een neutrale school. Tenslotte wordt het voorstel met alleen 1 katholieke stem tegen aangenomen.
Westzijde
Hoewel het de bedoeling was om de vakschool in het nu ongebruikte gebouw van de Centrale keuken te vestigen die tijdens de Eerste Wereldoorlog voor de etensvoorziening zorgde is er uiteindelijk toch anders besloten.
Nu heeft B&W een machtiging gekregen om voor dit doel het pand in de Westzijde van dhr. Muns voor f 55.000,– aan te schaffen. Het moet nog wel geschikt gemaakt worden voor het gebruikt kan worden als school. Dit wordt door gemeente in eigen beheer gedaan. Het pand ligt in de Westzijde hoek Dr. Roggertspad dat ook wel Jagerspad werd genoemd. Later zullen ASPA en Wastora zich hier vestigen.
De gemeente plaatste advertenties om docenten te werven en er werden in de kranten tarieven gemeld voor het schoolgeld.
Het schoolgeld was afhankelijk van het inkomen van de ouders en liep van f 10,– bij een inkomen van f 1.300 tot 1.600 per jaar tot f 50,– bij een inkomen van boven f 5.300 per jaar.
Voor kinderen wier ouders minder dan de 1300 gulden per jaar verdienden was de school gratis.
De Opening
De school werd maandag 15 november 1920 door de staf en leerlingen in gebruik genomen en een week later met vele genodigden geopend. Er was veel belangstelling uit het onderwijs. Dhr. Donia, wethouder van onderwijs, 
vertelde de aanwezigen nog dat het in de bedoeling had gelegen om het gebouw van de Centrale Keuken voor de school te gebruiken. Gelukkig was daar nog de inspectie van het vakonderwijs die van advies kon dienen. Daarna gaf hij het woord aan burgemeester ter Laan.
Burgemeester ter Laan, 4e van rechts, bij de opening op de foto.
Ter Laan opende met de opmerking dat tot op heden de vrouw overal ten achter was gezet. Ook in het vakonderwijs hadden de jongens al hun vakschool, maar die achterstand werd nu ingehaald. Hij was blij met de vele belangstellenden uit het onderwijs. Met nog enkele woorden van dank aan de meest betrokkenen opende hij de school.
Hier staan leerlingen achter in de tuin van de school. De loodsen op de achtergrond zijn van houthandel Dekker.
Achteraan links beginnen we met Guurtje Woudt, Tinie Zwikker die voor zich heeft Geertje Sjollema, dan Jo Weenink, Annie Haan, mejuffrouw Koopman, lerares, Corrie Happe, Sophie Boot, Sonja de Vries, Nely Polderman, Ries Meinen en Riek Krom.