Een verdwenen deel van de Westzijde
door |Ruud Meijns
Het is elke keer weer om triest van te worden als je moet constateren dat de grote fabrikanten van de Zaanstreek zonder al teveel problemen kapitale villa’s of mooie woonhuizen opofferden voor uitbreiding van hun fabrieken. In de Oostzijde hebben Albert Heijn en Pieter Schoen, Blans en nog vele anderen weinig van die statige weg die het eens was, overgelaten. Nu de fabrieken niet meer nodig zijn hebben ze hun fabrieken naar elders verplaatst en zijn er woningen voor in de plaats gekomen.
In de Westzijde is er minder rigorreus huisgehouden maar toch zijn er stukjes die te lijden hebben gehad onder de uitbreidingsdrang in dit geval van Verkade. In de 18e eeuw zag het stukje er zo uit, getuige de Westzijderol. Dit zijn volgens het boekwerk “Blees aan de Westzijde” de nummers v.r.n.l. 166 – 176. Dit is natuurlijk niet bewaard gebleven want aan de Zaan waren de plekjes zeer gewild.
Er zijn wel foto’s van hoe het er zo rond 1900 heeft uitgezien en dat was ook niet slecht zoals we hierna kunnen zien.
Geheel rechts nr. 166 de boekhandel van Blees. Later is daar de meubelstoffeerderij van Scholtens ingetrokken. Naast 166 zien we een open stuk en daar stond het volgende huis inverdan.
Dit is nummer 168 en het was jarenlang de pastorie van de Gereformeerde Gemeente. Het was het pand waar de familie van houtkoper Pieter Corver lang heeft gewoond. De laatste bewoner was advocaat/procureur mr. H.M.C. Dekhuijzen. Het geheel is in 1969 gesloopt.
Dan komen we bij 170. Pakhuis de Hoop. Dit pakhuis stond met de achterkant aan de Zaan, inverdan dus en niet aan de straatkant.
Westzijde 172 heeft vele bewoners gekend waaronder kooplieden en predikanten. Verbeteringen aan het pand waren o.a. een stenen voorgevel. Stijfsel- en oliefabrikant Jacob Willem Brat was één van de laatste bewoners. Uiteindelijk kwam het in het bezit van de firma Verkade en is in de jaren ’30 gesloopt.
Links staat het huis met de nummers 176 en 174. Nummer 172, dat er naast stond, is op deze foto al gesloopt. Oorspronkelijk was dit pand één woning dat in 1861 werd gebouwd door Adriaan Prins uit Wormerveer. Wanneer deze het verkoopt wordt het gesplitst in twee woningen waarvan in 174 als laatste de weduwe van arts E. Brat woonde. En in nummer 176 woonde als laatste Dr. Hoogenkamp.
En…………., zo is het nu.
Bron: Blees aan de Westzijde – Illustraties: Gemeentearchief Zaanstad, R. Meijns