Gezellige avond

De jaarvergadering van de vereniging Historisch Zaandam was een gezellige avond met een goeie opkomst, de presentatie van ons magazine en sprekers na de pauze. De avond werd gehouden in de schuilkerk aan het Papenpad, een prachtige historische omgeving. 

Na de koffie kregen we een korte inleiding over de geschiedenis van de schuilkerk van Wim Munters. Hij vertelde over de tijd waarin katholieken niet openlijk hun godsdienst mochten belijden, dat ze gedoogd werden en hun kerk zover mogelijk in het land zetten, aan het eind van een pad, zoals hier aan het Papenpad. De naam zegt het al, want katholieken werden Papen genoemd. Hij vertelde over spionnetjes om te zien of het veilig was, over geheime kasten waarin de belangrijkste stukken in een oogwenk konden verdwijnen voor al te nieuwsgierige ogen. Leerzaam als je niet bekend bent met een tijd waarin een verkeerd geloof je leven kon kosten.

Dan de vereniging Historisch Zaandam. De jaarstukken werden besproken zoals het elke club betaamd met een enkele vraag van de leden die door het bestuur beantwoord kon worden. De kas klopte volgens de kascommissie die er naar had gekeken en na wat verteld te hebben over onze toekomstplannen met de vereniging was het pauze.

Na de pauze vertelde Gerry van Sante- van Ingen over de Zaandamse architect S.B. van Sante. Ze vertelde over de huizen van van Sante waar ze zelf in woonde, over de tentoonstelling in het Zaans Museum over de architect en dat toen het idee werd geboren om een boek over zijn werk te gaan schrijven. Dat boek is er nu. S.B. van Sante groeide op in een tijd waarin de molens verdwenen en de fabrieken ontstonden waar hij er enkele van heeft gebouwd. Gerry van Sante – van Ingen vertelde over zijn leven en welke belangrijke maatschappelijke rol het geloof speelde; je was katholiek dus speelde je met katholieke kinderen, ging je naar een katholieke school en werkte je bij een katholieke baas en bouwde je voor katholieke klanten. Van Sante heeft mooie dingen voor Zaandam gebouwd; enkele zijn verdwenen zoals het oude Sint Jan ziekenhuis aan de Bloemgracht. Andere staan er nog zoals de St. Jozefschool nu De Fabriek en het nonnenklooster Sancta Maria in de Oostzijde en stoommeelfabriek De Vrede in de Achtersluispolder.

Het gebouw De Vrede was het onderwerp van de tweede inleider John Kerssens, de architect die de restauratie heeft gedaan die in 2003 van start ging. Het pand uit 1918 was een tijd niet in gebruik geweest, maar het is een stevig gebouw aldus Kerssens. Het is een gebouw om verliefd op te worden vanwege de omvang en de ligging aan het Noordzeekanaal.  Voor een architect is het ook een interessant gebouw vanwege het metselwerk en alle kleine details in de afwerking. Dat geeft ook zorgen, want bijvoorbeeld de gietijzeren kozijnen drukten door roestvorming de stenen uit elkaar. Daarvoor wordt nu een speciale steen gezocht die het best bij het origineel past om de aangetaste stukken te restaureren. Uit het publiek kwam de vraag of het mogelijk is een rondleiding te organiseren in het gebouw voor leden. Dat gaan we onderzoeken.

Beide sprekers werden bedankt met een bloemetje en daarna kon de bijeenkomst gesloten worden.