Nachtwerk in 1927 *
door Ruud Meijns
De krant de Zaanlander bracht voor de lezers een mooi staaltje van participerende of undercover journalistiek door een periode als boeven verkleed door nachtelijk Zaandam te lopen. Ze reageerden op berichten dat het inbrekersgilde de laatste tijd nogal huis hield in de stad.
De uitgever zegt het als volgt, ‘In den nacht van Woensdag op Donderdag der vorige week hebben een nieuwsbladreporter en een ingezetene, te voet, per motor en per fiets alle straten der stad geinspecteerd om een indruk te verkrijgen, hoe Zaandam des nachts bewaakt wordt. De daarbij opgedane ervaringen meende ik den Zaandammers niet te mogen onthouden, doch in een vlugschrift vast te leggen. Voor de waarheid van den inhoud sta ik mede, persoonlijk in. De Uitgever, M.A. Ooms, Ged. Gracht, Zaandam.’
foto: Op de Gedempte gracht kijkt men naar de sportuitslagen voor de boekhandel van de heer Ooms.
‘Elke nacht een inbraak’ begint men in de inleiding, niet precies maar het geeft het gevoel over de activiteiten van het ‘donkere corps’, ook wel de ‘’club der lange vingers genoemd. De twee gaan een aantal keer door de stad, worden bijna gesnapt, maar kunnen in feite en ongehinderd door het nachtelijke Zaandam van 1927 hun gang gaan.
Zaandam had rond 1927 ruim 30.000 inwoners en huizen stonden er aan weerszijden van de Zaan met de nodige paden. Hier is een kaartje van Zaandam uit 1925 zodat u een idee heeft van de omvang van de stad in die tijd.
U kunt het hele verslag van de nachtelijke speurtocht hier lezen.
* uit de collectie van C. Visser