Lage Horn 4
door Ruud Meijns
Lage Horn, van oudsher een uitgaansgebied , eerst voor de zeelui en in de zestiger jaren voor de popliefhebbers. Het gaat in dit geval om Lage Horn 4 dat dienst deed zowel als woonadres als wel als café. Ik heb een lijst gemaakt van de mensen die op dit adres ingeschreven stonden en als je de lijst langsloopt, ontkom je niet aan de indruk dat er in bepaalde periode meerdere personen hier woonden. De lijst is te zien aan het eind van dit artikel.
In 1892 laat Klaas Offenberg een huis op dit adres bouwen. Klaas Offenberg is balkenvlotter en je zou aannemen dat hij met een huisje tevreden zou zijn, maar in het kadaster blijkt hij over meerdere panden in de omgeving te beschikken.
Hij zal hier zelf in hebben gewoond neem ik aan en mogelijk was degene die de volgende eigenaar werd hier al eerder geweest want ze waren familie van elkaar.
Er is een mooie foto van de omgeving van rond 1900 waarop het pandje in de staat, zoals op de bouwtekening is getoond, te zien is. Er staan nog wat passanten of wel bewoners op de foto. De naam is maar voor een deel te zien ‘de jonge pr….’. In 1909 werd prinses Juliana geboren dus we mogen aannemen dat de naam ‘prinses Juliana’ was. Dat blijkt ook later als er verbouwd is. We kunnen er dus vanuit gaan dat Offenberg het pand al had ingericht als café.
De volgende eigenaar is Jacob van Schaardenburg die het in 1906 koopt. In 1908 ondergaat het pand een aanzienlijke verandering. In 1910 en 1911 worden er stukken aangebouwd zonder dat de werkelijke oppervlakte van het pand groter wordt. Het café krijgt de naam ‘Prinses Juliana’. In 1923 is de volgende eigenaar Albertus Johannes Lodewijk Schindeler.
In 1926 wordt het gebouw door een brand volledig verwoest. De brandweer was snel ter plaatse met de spuit van Kaayk van de Hogendijk en de Vrijwillige Brandweer van de Czaar Peterstraat, maar het pand was niet meer te redden. De heer Schindeler en zijn vrouw waren niet thuis. Zij waren bij een bal-masqué in het nabij gelegen Tivoli en even later kon hij met eigen ogen de ravage aanschouwen. De schade werd gedekt door de verzekering.
De heer Schindeler weet van aanpakken want hij geeft B&W van Zaandam kennis van zijn voornemen direct met de bouw van een Consumptietent te willen beginnen.
Hij krijgt geen toestemming, ‘dat u niet eerder met de bouw der door u bedoelde tent moogt aanvangen dan nadat de plannen en tekeningen door ons zijn goedgekeurd’. En zo komt het dat pas in 1927 een nieuw etablissement op de plek kan worden geopend.
Als we heel wat verder in de tijd zijn, komt bierbrouwer Heineken in het bezit van het pand. Er volgt nog wel een splitsing tussen het horecagedeelte en het woongedeelte. Van 1962 tot 1976 is Heineken betrokken, dan volgt verkoop.
De koper is Cornelis Onstwedder, koopman,wiens weduwe Aaltje de Wit het in 1983 verkoopt aan een duo t.w. Pieter Karel van Vliet en Diana Werland. Daarna zijn er geen aan- en verkopen geweest (voor zover de gegevens spreken). Het pand staat er nog steeds.
Voor een overzicht van de Caféhouders en bewoners klikt u hier
Zo ziet Lage Horn 4 er nu uit. Werk in uitvoering neem ik aan.
*Op de Lage Horn 4 als poptempel zal ik in een ander artikel terug komen.
Illustraties: Gemeentearchief Zaanstad, R. Meijns