Nieuwsberichten
Nieuwsberichten, wetenswaardigheden
Historisch Zaandam op weg naar 450 jaar Zaans Ontzet
Op maandagmiddag 27 maart is er weer een Historisch Café in Buurtcentrum De Bovenkruier, Drielse Wetering 49, Zaandam-Kalf. Deze keer komt Bas Husslage ons alles vertellen over de Tachtigjarige Oorlog in de Zaanstreek en de voorbereidingen om volgend jaar op grootse wijze 450 Jaar Zaans Ontzet te vieren.
Inloop vanaf 13.30 uur en om 14.00 uur neemt Bas u mee in de geschiedenis en toekomst van het Zaans Ontzet. Toegang gratis.
Shortlist Bredenhofprijs 2023 bekend!
De Bredenhofstichting heeft in 2020 een tweejaarlijkse prijs voor de beste publicatie over de Zaanse geschiedenis ingesteld: de Bredenhofprijs. Met deze prijs wil de stichting onderzoekers stimuleren om de Zaanse geschiedenis te beschrijven en om de publieke belangstelling voor de Zaanse geschiedschrijving en haar auteurs bevorderen. De winnaar krijgt een bedrag van EUR 2.500,-.
De jury bestaat dit jaar uit Agnes de Boer (historicus), Leonie Sterenborg (conservator Zaans Museum), Lean van ’t Hooft (redacteur tijdschrift Zaans Erfgoed), Peter Tange (voorzitter Vereniging Zaans Erfgoed) en Frans Hoving (gemeentearchivaris Zaanstad).
De jury presenteert met trots deze 5 kanshebbers op de Bredenhofprijs 2023: Verder lezen
Herinneringen aan Jaap Schipper
door Ruud Meijns
In de goed gevulde Bullekerk werd tijdens de Eerste Jaap Schipper lezing van architectuurplatform Babel (14-12-2022) de documentaire ‘Herinneringen aan Jaap Schipper’ getoond. Een wereldpremière.
In de film vertellen Piet van Nugteren, Jan Piet Bloem en Jan Zijlstra hun persoonlijke herinneringen over Schipper. Interviewer is Hans Luiten. In de film zijn ook historische beelden opgenomen van het ontstaan en opbouw van de Zaanse Schans waar Jaap Schipper de geestelijk vader van is. De film is gemaakt door Wendy van Wilgenburg.
Een beeld uit de documentaire
Na de pauze was het de beurt aan Pablo van der Lugt en Atto Harsta. Zij schreven het boek ‘De houtbouw revolutie’. In hun bijdragen vertelden ze over de omslag die in de bouw noodzakelijk is om naar duurzame bouwmethoden over te stappen. Hierin speelt het gebruik van hout, met name massief houtmateriaal, een bepalende rol.
Voor wie de film wil bekijken op YouTube is hier een link: klik hier
Historische vereniging Zaandam zoekt eigen onderkomen (NHD)
Bijna twintig meter Westzijde eindelijk klaar
De moderne Westzijderol is af. Het meer dan negen meter lange doek bestaat uit 113 tekeningen, gemaakt door veertig tekenaars. De rol is komende Monumentendag – mét het 18e-eeuwse origineel – voor het eerst te zien.
Het uitrollen van de bijzondere tekening in de Vermaning is een jonge Zaanse traditie. Het circa 240 jaar oude document van onbekende maker ligt normaliter veilig in het Zaanse Gemeentearchief, maar op Monumentendag wordt hij met witte handschoentjes uitgepakt. Op de negen meter lange en twaalf centimeter hoge voorstelling staan de 130 panden van de Zaanzijde tussen Vinkenstraat en Blauwepad, net iets ten noorden van de huidige Bernhardbrug. Verder lezen
Gonda Kreeft gewaardeerd met vrijwilligersprijs
Op een zomerse toplocatie op het Hembrugterrein konden vrijwilligers van Zaanstad vrijdagavond 8 juli eindelijk weer ‘hun’ vrijwilligersfeest vieren. Na twee coronajaren had iedereen daar zin in. Namens de gemeente reikte wethouder Harrie van der Laan de vrijwilligersprijzen uit.
Vrijwilligers zijn belangrijk. Om dat te vieren organiseren Zaankanters voor Elkaar en de gemeente Zaanstad het Vrijwilligersfeest. Dit jaar nam de ‘nieuwe’ wethouder Harrie van der Laan het stokje over van Rita Noordzij.
‘Vrijwilligers zijn van onschatbare waarde. Zij zijn de verbinders van de stad. Zonder jullie gaat de stad op slot! Namens de gemeente dank ik jullie voor jullie tomeloze inzet voor de Zaanse samenleving.’
Aan tien Zaankanters werd een cadeaubon van 500 euro uitgereikt als waardering voor hun vrijwilligerswerk. Eén van de tien gelukkigen was Gonda Kreeft, die de waardering kreeg voor haar inzet bij de patiëntenbegeleiding in het ZMC en de maaltijdbezorging bij het Mennistenerf. Maar Gonda doet nog veel meer. Zij is een actief bestuurslid bij de vereniging Historisch Zaandam en beheert de facebookpagina’s van Historisch Zaandam , Zaandam toen en nu en Terug naar de Zaandamse schoolbanken. We zijn trots op Gonda en feliciteren haar met deze vrijwilligersprijs.
Podcast (N)ooit gebouwd Zaanstad: Het Zaantheater
In 2024 bestaat gemeente Zaanstad vijftig jaar. Babel kijkt de komende twee jaar voor- en achteruit. In deze podcastreeks spreken we over indrukwekkende bouwplannen die (n)ooit zijn gerealiseerd. Maar we stellen ons ook de vraag hoe Zaanstad zich de komende vijftig jaar zal ontwikkelen.
Terwijl het bouwen van theaters in de rest van Nederland een internationale zaak is geworden, was de ontwikkeling van het Zaantheater in de jaren negentig een authentiek Zaanse aangelegenheid. Ontworpen door Zaanse architecten en gebouwd door Zaanse aannemers. Het theater aan de Zaan werd wereldberoemd in Nederland. In de tweede aflevering van deze podcastreeks spreekt Wendy van Wilgenburg (programmamaker bij Babel) met architecten Paul Carree en Jan Zijlstra. Zij vertellen hoe ze samen met de in 2003 overleden architect Wim Wester het ontwerp en de bouw hebben beleefd en over alle details die dit gebouw bijzonder maken.
Beluister deze aflevering op onze website.
Claude Monet – Een nieuw boek
door Ruud Meijns
Op 2 juni was het op de kop af 151 jaar geleden dat de Franse schilder Claude Monet met echtgenote van de boot stapte en aankwam in Zaandam. Hij zou hier enkele maanden blijven werken en produceerde 25 schilderijen, waarvan 1 een portret.
In het Zaans Museum werd het nieuwe boek van historicus Ron Couwenhoven en kunsthistoricus Henk Heinen gepresenteerd dat meer licht werpt op het belang van de schilderkunst van eind negentiende eeuw voor de Zaanstreek. In zijn inleiding maakte ook Jacob Reitsma daar een opmerking over aan het adres van de Monet Stichting om zich breder te oriënteren, maar misschien is dat toch meer een taak voor het Zaans Museum.
Beide onderzoekers hebben getracht uit te zoeken waar Monet zat bij het maken van zijn werken. Ook is onderzocht welke de relatie was met de familie van de Stad. Dat Van de Stadt de schilder in Londen had uitgenodigd om naar Zaandam te komen kon worden ontkracht omdat Van de Stadt in 1871 al geruime tijd ernstig ziek was en al eerder in het jaar was overleden. 
Ook kon worden vastgesteld dat Monet soms een loopje met de werkelijkheid nam om een mooier plaatje op zijn doeken te krijgen; een molentje of twee erbij was geen punt.
Hier wordt het boek overhandigd aan Joke Duyvis, ze is een kleinkind van Guurtje van de Stadt. V.l.n.r.: Henk Heinen, Joke Duyvis, Ron Couwenhoven en Fulco Rol.
Het boek ‘Claude Monet in Zaandam‘ is uitgegeven door Uitgeverij Noord-Holland en is daar ook te bestellen. Prijs € 29,95.
Henk Groot (1938-2022)
door Ruud Meijns
Een Zaanse voetballer van grote klasse is overleden,
Henk Groot. Debuteerde bij ZVV Zaandijk, vervolgde zijn loopbaan bij Stormvogels in IJmuiden en kwam in 1959 bij Ajax in Amsterdam terecht.
Na een periode Ajax, speelde hij twee jaar voor Feyenoord en kwam weer terug bij Ajax. Door een zware knieblessure neemt hij noodgedwongen afscheid van zijn geliefde spelletje. Hij kwam 39 maal uit voor het Nederlands Elftal.
Jaarvergadering
Op zondagmiddag 1 mei a.s. houdt Historisch Zaandam haar Ledenvergadering . 
Dat doen we in de Maartenkerk in de Vinkenstraat. Na een kort huishoudelijk deel vertelt gemeentearchivaris Frans Hoving aan de hand van doopboeken alles over Dominee Petri die de bouwheer van de Maartenkerk was. Na een pauze is het de beurt aan Paul Vreeken die ons meeneemt naar de tijd van Guurtje van der Stadt en Monet en hoe de mensen toen alle veranderingen beleefden. Mis het niet!
Plaats is de Maartenkerk, Vinkenstraat 34, Zaandam. Zaal is open om 13.30 uur.
