De Heijermansstraat.
door Ruud Meijns
De Heijermansstraat is vernoemd naar de schrijver Herman Heijermans (1864 – 1924). Aan de straat liggen o.a. het Zaans Medisch Centrum en de Noorderkerk.
Heijermans groeide op als oudste zoon in een liberaal joods gezin met elf kinderen, van wie één heel jong overleed. In het ouderlijk gezin werd druk gemusiceerd, getekend en gezongen. De vader was journalist bij de Nieuwe Rotterdamsche Courant en hoofdredacteur van Het Zondagsblad.
Herman begon na de Hoogere Burger School in 1883 zijn loopbaan als kantoorbediende bij de Wissel- en Effectenbank, later Twentsche Bank.
In 1891 was Heijermans begonnen zijn eerste schetsjes te schrijven, die zijn vader in Het Zondagsblad plaatste. Hij besloot van zijn pen te gaan leven en in 1892 vertrok hij op goed geluk naar Amsterdam.
In 1893 begon Heijermans als toneelrecensent bij de net opgerichte krant De Telegraaf. Hij schreef felle kritieken en creëerde daarmee al snel veel vijanden. Hij begon zelf ook toneelstukken te schrijven, die zeer sociaal betrokken waren. Het bekende toneelstuk ‘Op hoop van zegen’ (1900), gaat over de zware werk- en leefomstandigheden van de vissers. De indrukken hiervoor had hij onder meer opgedaan in Scheveningen en Katwijk aan Zee, waar hij enkele jaren woonde.
‘Op hoop van zegen’ is het meest gespeelde toneelstuk van Heijermans. Hij schreef het in de laatste twee maanden van het jaar 1900 en de première vond plaats op 24 december 1900. Het stuk was onmiddellijk een succes, en beleefde de eerste vijf maanden al een honderdtal voorstellingen. Op hoop van zegen wordt nog altijd regelmatig op de planken gebracht.
Voor de hoofdpersoon, de vissersweduwe Kniertje, die zowel haar man als twee zoons al aan de zee verloren heeft, is er geen andere wereld denkbaar dan het vissersbestaan. Zij dwingt toch haar beide nog levende jongens aan te monsteren voor de visvangst op de “drijvende doodkist”, want dat is de wrakkige Op hoop van zegen feitelijk. Dat het dan in een storm vergaat, valt ook niet geheel te wijten aan Bos, de reder. Maar het drama is voor de kijker zeer goed voelbaar
Herman Heijermans was van 1901-1918 getrouwd met de zangeres Maria Sophia Peers en van 1918 – 1924 met actrice Elizabeth Henriëtta Jurgens. Hij had twee dochters en een zoon.
Heijermans heeft veel geschreven ook onder een aantal pseudoniemen, waaronder Samuel Falkland (de Falklandjes), Koos Habbema (Kamertjeszonde), Hans Lidi Ficor en Hans Müller.
Herman Heijermans overleed in 1924 op 59-jarige leeftijd in zijn huis in Zandvoort aan de gevolgen van kanker. Zijn begrafenis vond plaats in Amsterdam. Illustratief voor zijn populariteit is het grote aantal belangstellenden langs de route van de lijkkoets van Zandvoort naar Amsterdam: de mensen stonden rijen dik.
De Heijermansstraat
Bron: IISG: http://hdl.handle.net/10622/164FAFEB-D5E6-486E-B79B-D10DFF7A32ED