Zaandamse Ziekenhuizen

Met de dag van de Verpleging (12 mei) en de mooie tentoonstelling in het stadhuis van Zaanstad is er genoeg aanleiding even stil te staan bij de eerste ziekenhuizen in Zaandam. Maar eerlijk is eerlijk wat de Zaanse ziekenhuizen betreft had Wormerveer de primeur want in 1905 opende daar het ziekenhuisje aan de P. Krugerstraat. Het waren in die beginperiode meestal bestaande huizen die ingericht werden als ziekenhuis.

Dat was ook het geval met de gemeentelijke polikliniek aan de Westzijde 112 met nog beperkte mogelijkheden. Het eerste echte ziekenhuis komt tot stand in de Oostzijde. In 1919 wordt het pand Oostzijde 59 van rijstfabrikant Blans aangekocht en ingericht als ziekenhuis. Er is plaats voor 20 bedden en er is een polikliniek voor zuigeling.

Oostzijde 59

Zoals in die dagen gewoon was wilde elke zuil zijn eigen vereniging en zo was het ook voor de ziekenhuizen. De katholieke gemeenschap in Zaandam had behoefte aan een eigen gebouw en dat kwam er, ook in de Oostzijde op nummer 61; de St. Jan. Voorheen het huis van doopgezinde predikant ds. Van der Ploeg. Nog geen specialistische zorg, alleen verpleging en verzorging.

Oostzijde 61

Hier zijn beide ziekenhuisjes in één beeld gevangen. Uiterst links het algemene ziekenhuis op 59, dan op 61 het katholieke ziekenhuis. Het hoge gebouw daarachter is de Bakkerschool. Mooie straat nog.

Al snel blijkt dat de vraag naar behandelingen groter is dan wat het algemene ziekenhuis kan verwerken. In 1928 wordt in de gemeenteraad een advies aangenomen om een nieuw ziekenhuis te bouwen. Architect Schipper krijgt de opdracht en in 1930 kan het ziekenhuis aan de Frans Halsstraat in gebruik worden genomen.

Frans Halsstraat

Ook het katholieke ziekenhuisje voldoet niet meer  een ook daar wordt aan een nieuw ziekenhuis gewerkt. Architect Van Sante krijgt hiervoor de opdracht en in 1932 kan ook aan de Bloemgracht de vlag in top bij de voltooiing van het nieuwe St. Janziekenhuis.

Bloemgracht

Later kwamen er nog het Julianaziekenhuis en nieuwe St. Janziekenhuis, dat daarna Johannesziekenhuis werd. Het kwam allemaal samen in het Zaans Medisch Centrum dat ook alweer vernieuwd is. Tja, het kan snel gaan.

foto’s: gemeentearchief Zaanstad