Het huis van Zemel

door Ruud Meijns

In het blad Anno, nr. 88, stond een verhaal van J. Zaal over ‘Het huis van Zemel’, een intrigerende titel. Wie was Zemel en waar stond dat huis? Dhr. Zaal had een tekening bij het artikel gevoegd ter verduidelijking.

Het huis van Zemel lag aan het Sloperspad, een pad dat als zovele paden haaks op de Westzijde lag ongeveer ter hoogte van de werf van Pieter Bon tegenover de Frans Halsstraat. Aan het eind stond molen de Huisvrouw.

In 1925 moest het Sloperspad en alles wat er aan lag plaats maken voor de bouw van de Schildersbuurt. Ook molen ‘de Huisvrouw’ die aan het eind van het pad stond. Hier de tekening van Zaal.

Het was ooit een heerlijkheid die behoorde aan de familie Gijsen. De laatste uit deze familie die er woonde was Gerrit Gijsen die failliet was gegaan in de Franse tijd. Daarna woonde Cz. Zemel er, maar van hem is niet zoveel bekend.

Daarna komt C. Zemel Pz. in beeld. Deze C. Zemel is een handelsman en iemand die molens opkoopt voor de sloop. De onderdelen worden dan weer verkocht op zijn sloperswerf op het Sloperspad. Dhr. Zemel Pz. verhuurde ook aangekochte woningen en trad vlak voor zijn overlijden nog toe bij de  ‘Nieuwe Maatschappij voor verhuurders van woningen’. Voor zover ik heb na kunnen gaan  is dhr. C. Zemel Pz. op 59 jarige leeftijd in oktober 1895 overleden en zijn zaak werd voortgezet door zijn weduwe en compagnon J. Zwart Tz.

Sloperspad

Nog voor er sprake was van de Schildersbuurt of van de Ambachtsschool was de situatie in dit deel van de Westzijde zoals hier op de foto’s. Op de foto links genomen staande op de Westzijde, ligt in de verte het Sloperspad met nog net zichtbaar aan het eind molen de Huisvrouw. Het hele gebied, ook wel ‘land van Aten’ genoemd wordt bebouwd. Op de foto rechts het Sloperspad met aan het eind  de molen en de werf van C. Zemel Pz.  Het huisje aan de weg, op de foto achter de bomenrij komt overeen met het huidige Westzijde 215.

Dit is dezelfde omgeving nu. Het laatste van de groen geschilderde huisjes is nr. 215 waar het huis van Zemel gesitueerd was.

Foto’s: Gemeentearchief Zaanstad, R. Meijns