OPROEP ZILVERWERK !

Dit stuk gaat over de nalatenschap van Zaanse zilversmid Salomon Izak Vet. Zilversmid Vet  was gevestigd op de Gedempte Gracht en werd in de Tweede Wereldoorlog, met zijn gezin, vermoord in een concentratiekamp.

De winkel van juwelier Vet op de Gedempte Gracht.

De firma Vet was bekend om de miniaturen die in opdracht werden gemaakt en als geschenk dienden bij bijzondere gebeurtenissen. In 1908 maakte hij een miniatuur van de Bullekerk dat een gift van de gemeente Zaandam was aan Koningin Wilhelmina. Voor de Russische Czaar vervaardigde hij een miniatuur van het Czaar Peterhuisje. Voor een voetbaltoernooi van ZFC maakte hij een TBC-huisje, want de opbrengst van het toernooi was bestemd voor de TBC-bestrijding.

Op de foto ziet u een zilveren sproeiwagen zien gemaakt door zilversmid S.I. Vet & Z’n. De sproeiwagen was een geschenk van de Reinigingsdienst aan burgemeester Ter Laan vanwege het 50-jarig jubileum van de Reinigingsdienst Zaandam.

Arno Bruitsma is specialist op het gebied van Nederlands zilver en maakt een studie over Zaanse zilversmeden. Van het werk van zilversmid S.I. Vet is van veel werken de verblijfplaats bekend. Maar er is ook werk waarvan men weet dat het gemaakt is, maar waarvan elk spoor ontbreekt. Bruitsma doet aan ieder van ons een oproep om mee te werken aan het vinden van de ontbrekende werkstukken.

Alle modellen zijn gemaakt door de Zaandamse zilversmid S.I. Vet & Zn. en hebben een link met de Zaanse geschiedenis.

Een opsomming van de zilveren modellen en voorwerpen die we nog zoeken:

1. Zilveren molen met molenschuur aan het water,  op zwart voetstuk. Draaibare kap en als windwijzer een voetballer op een pijl.
   Wisselprijs voor het molentoernooi. Sinds 1923 definitief in het bezit van Z.F.C. 40cm breed
2. Zilveren voetbaldoel, gemaakt rond 1921.  Afmeting onbekend. Wisselprijs voor een toernooi dat jaarlijks door Z.F.C. georganiseerd werd
3. Zilveren voetbal, gemaakt rond 1921.  Afmeting onbekend
4. Zilveren model van het kantoorgebouw van William Pont aan de Stationsstraat. Ongeveer 40cm.
5. Tsaar Peterhuis, in 1911 door de gemeente Zaandam geschonken aan tsaar Nicolaas II als dank voor het standbeeld van tsaar Peter.
   In 1913 tentoongesteld op de E.N.T.O.S. Zeer gedetailleerd met openklapbare zijwand waardoor het interieur zichtbaar wordt
6. Stoomschip “Meppel II”. In 1912 geschonken aan Petrus Verschure, directeur van de gelijknamige rederij. In 1913 tentoongesteld op de E.N.T.O.S.
   Het zilveren model is 40 cm lang, oorspronkelijk op een met fluweel bekleed houten voetstuk en onder een glazen stolp.
7. Zilveren kiddoesj beker, in 1940 geschonken bij 75 jarig bestaan synagoge Zaandam door Arnoldus Vet en Dr. G. Rosenbaum
8. Een stel port-karaffen, in 1895 aangeboden aan de heer H.J. van Wijk bij zijn 25-jarig jubileum als Hoofd eener school te Zaandam.  De karaffen zijn met zilver gemonteerd en voorzien van een toepasselijke inscriptie.
9. Gouden medaille, namens V.V.V. in 1911 uitgereikt aan componist en dirigent Jan Zwart. Als directeur van een zangkoor dirigeerde hij een door hemzelf geschreven cantate die tijdens de onthulling van het Czaar Peterstandbeeld werd uitgevoerd door een gelegenheidskoor van 200 zangers en zangeressen. Op de achterzijde een toepasselijke inscriptie.

Mocht u bekend zijn met de verblijfplaats van bovengenoemde werken, kunt u contact met onze redactie opnemen op email: contact@historisch-zaandam.nl

Foto’s: Gemeentearchief Zaanstad