Jan Verkade
Het Rijksmuseum heeft een schilderij, getiteld Herinnering, verworven van de Zaanse schilder Jan Verkade (1868-1946). Het is een lieflijke voorstelling uit 1893 van een meisje in de traditionele kleding van het Bretonse dorp Saint Nolff. Het werk geldt als hoogtepunt van Verkade’s oeuvre dat vrijwel niet in openbare collecties voorkomt.
Voor wie meer wil weten over deze Zaanse schilder kijkt op Zaanseverhalen.nl via de link hieronder
:http://zaanseverhalen.nl/2017/09/29/jan-verkade-vergeten-zaanse-schilder/
Beeld: Rijksmuseum
Scheepswerf Kraaier
Ad Schager stuurde ons bijgaande foto met tekst.
Hierbij nog een foto, die ik nog vond van de beginjaren van Scheepswerf Kraaier. De Rondvaartboot is afgetimmerd en geschilderd in opdracht van Rederij Piet Kooij te Amsterdam. Rechts een houten jacht in aanbouw. Mijn vader (van Ad Schager) was toen nog scheepstimmerman, is degene met bril en alpinopet op.
!! Als u ook foto’s mocht hebben van uw vroegere werk of die met de geschiedenis van Zaandam te maken hebben, laat het ons weten op: E-mail: contact@historisch-zaandam.nl .
Ons Huis Opening
Van de Historschevereniging KoogZaandijk, ontvingen wij het programmaboekje ter gelegenheid van de opening in 1904 van Ons Huis op de Gedempte Gracht. Een mooi en uniek document, waarvoor dank. Ons Huis was gebouwd in opdracht van de Scheeps- & Bootwerkersbond “Eengezindheid”, vandaar de naam Ons Huis. Daar werden tijdens de houtstakingen belangrijke vergaderingen gehouden, maar in de loop der jaren werd Ons Huis vooral bekend door het amusement, dansavonden, uitvoeringen van Operettes. Uiteindelijk is het ten prooi gevallen aan de vooruitgang.
Hier het boekje en enkele beelden van Ons Huis in de beginjaren.
Wat een pracht, de Zaanse dracht
Misschien heeft u weleens de veelkleurige rokken gezien van de Zaanse klederdracht. Deze stof wordt “sits” genoemd. Het Nederlandse woord sits is een verbastering van het Indiase Hindi woord “chint” (meervoud chintz) wat gevlekt betekent. In de 17e en 18e eeuw werd in India bedrukt en geglansd katoen naar Europa geëxporteerd. Deze sits was bijzonder populair in de Zaanstreek. De met blokken gedrukte patronen werden voorzien van Indiase, Perzische en Chinese patronen. Op de site van het geheugen van Nederland vindt u voorbeelden van de stoffen, die later in Europa werden geproduceerd, voor babykleding en zonnehoeden. De stoffen werden gecombineerd met zijde en geruite motieven.
Het Zaans stikwerk, wat een soort quilten is, komt oorspronkelijk van Engelse en Deense immigranten, die in de Zaanstreek hun toevlucht zochten. Voor de techniek werd linnen gebruikt. De naam is te verklaren uit de ateliers die er zijn geweest in de Zaanstreek waar deze techniek werd beoefend voor welgestelde dames uit Amsterdam en omstreken.
Het stikwerk werd ook gecombineerd met Perzisch ajour, wat meer deed denken aan kant. Hierdoor ontstonden zeer rijke en gevarieerde borduursels. Witwerk heet zo omdat er wit draad op wit linnen werd gebruikt. Kortom; al lang geleden werd de Zaanse cultuur verrijkt met, onder andere, oosterse invloeden.
Bron: het Nederlands antiek boek blz 128 ISBN 9040096244.
Bron: Zaans stikwerk blz 11 ISBN 9021313391
Zaans Orgel voor de Wereldtentoonstelling
“De Stichting Nederlandsche deelneming aan de Tentoonstelling te Parijs 1937, heeft de Fa. H.W. Flentrop te Zaandam uitgenodigd voor de afdeeling Nederlandsche kerkelijke kunst een orgel te bouwen dat representatief zou zijn voor de Nederlandsche orgelbouw”.Dat stond in maart 1937 in het blad ‘Het Orgel’. Verder lezen
Cor Visser, lid van de Comité van Aanbeveling
Ons bestuurslid Ruud Meijns interviewde voor de digitale nieuwskrant ‘De Zuidkanter’ de markante Zaankanter Cor Visser, eigenaar van de Timmerfabriek Visser aan de Noorder IJ- en Zeeweg in Zaandam. Cor Visser is één van de vier leden van de Comité van Aanbeveling. De andere leden zijn Jeroen Olthof, Piet Oudega en Marie Kleij. Wilt u Cor Visser wat beter leren kennen? Lees dan hier dit interview bij ‘De Zuidkanter’. Een leuk verhaal met veel historie uit zijn rijke Zaanse leven.
100 jaar terug – Dominee Willem Bax (1836 – 1918)
Op 28 mei 1918 overleed ‘De Rooie Dominee’ Bax. Zaandammers kennen dominee Bax van de straat die naar hem vernoemd is; de Ds. Baxstraat.
Hij de werd de ‘Rooie Dominee‘ genoemd omdat hij als eerste geestelijke toetrad tot de S.D.A.P., de voorloper van de P.v.d.A. Hij was zeer betrokken bij het ‘sociale vraagstuk’ zoals dat werd genoemd. De ongelijkheid had hij al leren kennen in zijn eerste standplaats als dominee in Delden, waar hij bittere armoede tegen kwam bij de arbeiders.
Maar in Zaandam, waar hij in 1884 kwam te werken, maakte hij pas echt kennis met de sociale strijd. Hij werd o.a. bekend omdat hij in debat ging met de grote man van die tijd dominee Domela Nieuwenhuis.
Hij ontmoette veel tegenstand in de kerk bij zijn optreden voor sociale gelijkheid. Maar bij de arbeiders van Zaandam was hij een gevierd persoon. Toen hij in 1908 weer eens het podium in Ons Huis besteeg tijdens een verkiezingsbijeenkomst, werd hij door hen met een ’donderend applaus’ begroet schreef de krant. De zaal kwam als een man overeind om hem te eren.
Het verzakte Postkantoor
Het jaar 1918 bracht niet alleen het einde van de 1e Wereldoorlog, maar gaf Zaandam ook een nieuw postkantoor.
Verder lezen
Introductiefilm voor Monet
In het MonetAtelier in Zaandam werd (30 mei) een introductiefilm ten doop gehouden die achtergrond geeft bij het verblijf van vier maanden in 1871 van de Franse schilder Claude Monet in Zaandam. Verder lezen
Afscheid voorzitter Ton R. Vermij
De vereniging Historisch Zaandam is op zoek naar een nieuwe voorzitter.
Onlangs heeft onze voorzitter Ton R. Vermij aangegeven zijn bestuurstaken neer te moeten leggen. Hoewel wij dit zeer betreuren, begrijpen en respecteren we zijn overwegingen, die hij zelf als volgt verwoordt:
“Na een openhartoperatie in 2011 heb ik op medisch advies diverse bestuurstaken afgestoten om het rustiger aan te gaan doen. Toen ik begin dit jaar werd gevraagd om toe te treden tot het bestuur van de vereniging Historisch Zaandam heb ik daarover aanvankelijk flink getwijfeld. Desondanks heb ik mij laten overhalen me als bestuurslid en zelfs als voorzitter in te zetten voor dat mooie initiatief. In de korte tijd dat wij daar nu mee bezig zijn geweest ben ik er achter gekomen dat dit naast mijn werk voor De Corner en de Zaanse Startersprijs toch teveel is. Bij nader inzien wil ik mij in mijn eigen tempo liever bezig houden met het actualiseren van de historische gegevens van bestuurlijk Zaanstreek in ZaanWiki. Zoals de Zaanse Ondernemers Sociëteit De Corner, de Zaanse Startersprijs, de KvK, KNOV, MKB Zaanstreek, VNO, ZON, OV CityCenter en OV Zuiddijk. Om die reden heb ik besloten om per direct te stoppen met mijn bestuurswerk en het voorzitterschap van de vereniging Historisch Zaandam.”
Wij hebben alle begrip voor Ton zijn overwegingen. We hebben gezien hoeveel energie Ton in korte tijd in het bestuurswerk voor onze vereniging heeft gestoken. We hopen als bestuur van harte dat de vereniging binnenkort weer onder voorzitterschap staat van iemand die dit ook kan opbrengen. Ton blijft zoals hij zelf aangeeft “gewoon lid van deze club van enthousiaste vrijwilligers” en hoopt zo ook zijn steentje te kunnen bijdragen. Wij als overgebleven bestuursleden zullen in voorkomende gevallen zeker gebruik maken van zijn hulp en zijn uitgebreide netwerk.
Ton bedankt, het ga je goed.
Met vriendelijke groet,
Bestuur vereniging Historisch Zaandam,
Nora Rodenburg, Hessel Kraaij, Ruud Meijns, Paul Vreeken en Astrid Plekker.
Jan Kruijver – Schilder van de Zaanstreek
Onder grote belangstelling is zaterdag 19 mei de overzichtstentoonstelling van het werk van de schilder Jan Kruijver in het Molenmuseum geopend. Gelijkertijd werd het boek ‘Verdwenen Zaanstreek – De erfenis van Jan Kruijver’, uitgegeven door de stichting uitgeverij Noord-Holland, ten doop gehouden. Schrijver Ron Couwenhoven vertelde hoe hij in contact kwam met de familie en hoe het uiteindelijk, na jaren, tot het boek is gekomen. Hij mocht de eerste boeken aan drie vrouwelijke nazaten van Kruijver overhandigen. De kleinzoon van Kruijver, Lex, opende daarna de tentoonstelling met een kort woord.
De tentoonstelling geeft een mooi beeld van het vele werk van Kruijver en het is tot stand gekomen met de medewerking van vele bezitters van het werk van de schilder. Er zullen ongetwijfeld nog veel van zijn werken bij mensen thuis aan de muur hangen of ergens op zolder liggen, want soms was Kruijver, door de nood gedwongen, zijn werk in te ruilen voor bijv. brandhout.
We mogen ons gelukkig prijzen dat er mensen zijn geweest die zoals Kruijver, de Zaanstreek van toen hebben vastgelegd, zodat wij nog een idee kunnen krijgen hoe het er een eeuw geleden uitzag.
Jan Kruijver getekend door Frans Mars
De Tentoonstelling is nog tot 12 augustus in het Molenmuseum te zien.
Het boek ‘Verdwenen Zaanstreek – De erfenis van Jan Kruijver’ is te bestellen bij:
http://www.uitgeverij-noord-holland.nl/
1813 – Zes man geëxecuteerd
Dit is het verhaal van de executie op de Burcht van zes Zaanse mannen. In 1812 verloor Napoleon bijna zijn gehele leger, zijn ‘Grande Armee’, tijdens de veldtocht naar Rusland. Na de normale inlijving bij het Franse leger werd op 18 en 19 april 1813 een bevelschrift aangeplakt met de extra verplichting voor iedere man tussen de 20 en de 40 zich in te schrijven voor de Nationale Garde. Na de bloedige nederlaag in Rusland groeide de onvrede met het Franse regime in het land en viel deelname aan een volgende oorlog niet in goede aarde. Verder lezen
De brandweerstaf (stok)
Dit keer was het een plaatje van een brandweerstaf; een teken van belang binnen een organisatie die in vaak moeilijke moest werken. Om snel te zien wie de baas was gaf de staf enig houvast. Verder lezen
Zaandamse Ziekenhuizen
Met de dag van de Verpleging (12 mei) en de mooie tentoonstelling in het stadhuis van Zaanstad is er genoeg aanleiding even stil te staan bij de eerste ziekenhuizen in Zaandam. Maar eerlijk is eerlijk wat de Zaanse ziekenhuizen betreft had Wormerveer de primeur want in 1905 opende daar het ziekenhuisje aan de P. Krugerstraat. Het waren in die beginperiode meestal bestaande huizen die ingericht werden als ziekenhuis. Verder lezen
De Saerdam en de VOC
In de tijd van de VOC was het belang van Saerdam ( Zaandam) blijkbaar groot genoeg om er een schip naar te vernoemen. En het schip heeft een geschiedenis.