Nieuw

De jeugdherinneringen van Dick Bakker (1/7)

– Deel 1 – De jeugdherinneringen van D.W. Bakker, geboren 15 april 1935, opgetekend in 1970.

Het Geboortehuis

De Lijnbaanstraat, geklemd tussen de boerderij en het land van boer Kraay en de P.L. Takstraat, met aan het eind de groentetuinen van Schoone en aan de kop de kolenhandel van Siem Vonk.

Op nummer 14, schuin tegenover slager Vet, werd ik in 1935 geboren. Het was een doorsnee straat voor die tijd, bewoond door voornamelijk arbeiders, enige gemeentevaklieden en 4 kleine middenstanders als kapper Otte, schoenmaker Kraaypoel, slager Vet en groenteman Schoone . De meeste huizen hadden een bakstenen gevel zonder voordeur en verder houten muren. Verder lezen

Een verdwenen deel van de Westzijde

door |Ruud Meijns

Het is elke keer weer om triest van te worden als je moet constateren dat de grote fabrikanten van de Zaanstreek zonder al teveel problemen kapitale villa’s of mooie woonhuizen opofferden voor uitbreiding van hun fabrieken. In de Oostzijde hebben Albert Heijn en Pieter Schoen, Blans en nog vele anderen weinig van die statige weg die het eens was, overgelaten. Nu de fabrieken niet meer nodig zijn hebben ze hun fabrieken naar elders verplaatst en zijn er woningen voor in de plaats gekomen.

In de Westzijde is er minder rigorreus huisgehouden maar toch zijn er stukjes die te lijden hebben gehad onder de uitbreidingsdrang in dit geval van Verkade. In de 18e eeuw zag het stukje er zo uit, getuige de Westzijderol. Dit zijn volgens het boekwerk “Blees aan de Westzijde” de nummers v.r.n.l. 166 – 176. Dit is natuurlijk niet bewaard gebleven want aan de Zaan waren de plekjes zeer gewild. 

Er zijn wel foto’s van hoe het er zo rond 1900 heeft uitgezien en dat was ook niet slecht zoals we hierna kunnen zien. Verder lezen

Tijdreis door de Russische buurt

door Giljam Klijn

Het mooie en karakteristieke van Zaandam is de rommeligheid van de stad. Oude en nieuwe panden, lelijke en mooie panden, houten en stenen panden, bedrijfspanden en woningen  wisselen elkaar op kleine schaal af en geven Zaandam haar identiteit. Een buurt waar je de afwisseling goed kan zien is de Russische buurt. Op 7 mei heb ik samen met Simon Greve  in de Bovenkruier voor de Algemene Ledenvergadering van Historisch Zaandam een verhaal gehouden over de Russische buurt.  Aan de hand van foto’s heb ik als het ware een tijdreis gemaakt door de Russische buurt. Hierbij doe ik ook op de website mijn verhaal. Hoe is deze afwisseling in de Russische buurt ontstaan?

We beginnen onze tijdreis 200 jaar geleden.

Op een kaart uit 1812 zien we zien de Hogedijk aan de rechter- en onderkant. De Hogedijk is de dijk langs de Voorzaan. Haaks daarop staan paden. Het  toen nog onbebouwde middengebied was weiland en heette het Krimperven.  Verder lezen

Behoud Industrieel Erfgoed

De Vereniging Zaans Erfgoed heeft zich, samen met de vereniging Historisch Zaandam opgeworpen als behoeder van het industrieel erfgoed aan de Oostzijde. Het betreft hier de fabrieksgebouwen van zeepfabriek Hilko en verffabriek Evert Koning. Dit alles in verband met de plannen voor de slachthuisbuurt ten behoeve van een aansluiting met het Kogerveld. Zie ook het Noordhollands Dagblad van 20 september 2023.

Logement Fransestraat 61

door Ruud Meijns

In 1978 vertelde dhr. G. Bakker van Sociale zaken dat er in de jaren ’50 thuislozen werden ondergebracht in een houten pand aan de Fransestraat van logement Van der Velde, in het pension van Bickel aan de Noorderkerkstraat en in het pand van Schele Ko Brand aan het Rustenburg. Nu heb je niets meer, verzuchtte hij.

De nog jonge journalist Jan Hottentot stapte in 1947 het logement van Van der Velde binnen en zag hoe ambtenaren van de criminele controle dienst onder de houten vloer van de keuken een grote partij koe vlees tevoorschijn haalden. Het beest was in de keuken geslacht en onder de vloer verborgen. Verder lezen

Kermis op de Burcht

De kermis is weer in Zaandam en zoals het hoort op de Burcht. Hier een foto uit 1920 met op de achtergrond het gemeentehuis en flauw de Oostzijderkerk. Volgens de beschrijving stond er ook een Cinématograaf, de voorloper van de bioscoop – een echte attractie.

Niks Nieuws

De problemen die zich nu in het onderwijs voordoen – gebrek aan personeel – zijn niet nieuw. Tijdens een onderzoek in kranten kwam ik het volgende tegen in de krant van 1873!

Bij Ford Zaandam begonnen en gebleven

door Gepko Bruin

Ik heb mijn hele leven bij Ford gewerkt, maar nooit in een auto gereden.  

De plek waar ik al 69 jaar woon, wordt omringd door  bedrijfsgebouwen. Het huis op nummer 405G ligt vijftien treden beneden de hoge Zuiddijk, schuin tegenover de jachtwerf Zaanhaven. Vroeger was daar scheepswerf Vooruit. Daarnaast was de Basalt Maatschappij, nu het bedrijf KenzFigee, offshore en kranen.

Mijn vader werkte een eindje verder bij Holleman machinefabriek. Na zijn pensioen is hij een tijd bewaker bij KenzFigee geweest. Op weg naar zijn werk fietste mijn vader elke dag langs het huis en hij dacht wel eens: Hier zou ik wel willen wonen. Die wens ging op een bijzondere manier in vervulling. Scheepswef Vooruit Verder lezen

Techniek

Een wonder van techniek deze veegwagen uit 1934 van de Gemeentereiniging. Het was de eerste veegwagen die het vuil zelf meenam.

Hij was door de firma Geesink in Weesp gebouwd op een chassis van Ford. De wagen heeft dienst gedaan van 1934 tot en met 1945.

foto: Gemeentearchief Zaanstad – 22_23235

Ciska Koene

door Ruud Meijns

Cis Koene zet zo af en toe een verhaaltje op de facebookpagina van Historisch Zaandam. Die vond ik zo leuk dat ik haar heb voorgesteld er een groot verhaal van te maken. Dus op een middag zaten wij met elkaar aan tafel. Tussen het verhaal dat ze mij vertelde, zet ik er af en toe een stukje tekst van Cis tussen van de facebookpagina van Historisch Zaandam.

Jur en Cis getrouwd

Ze is 10 oktober 1943 in de Steijnstraat nummer 4 geboren, midden in de oorlog. Mijn vader moest nog naar Van der Leeden om te kunnen telefoneren voor een vroedvrouw. Hij moest nog oppassen want toen hij zich moest melden is hij ondergedoken. Ik heb het maar van horen vertellen natuurlijk.

Mijn vader was binnenschipper, maar ze zijn heel erg snel gescheiden. Ik was nog een klein kind. Ze hadden elkaar bij het doorgaan in de Zaan ontmoet. Hij legde aan in de Zaan en mijn moeder stond op de kade. Hij kwam oorspronkelijk uit Amsterdam, van de Palmgracht. Mijn broer is nog in Amsterdam geboren en toen zijn ze naar Zaandam, naar de Steijnstraat gegaan. Er werkten toch veel Amsterdammers hier bij Albert Heijn en Verkade. Verder lezen

Klaas Katerstraatbuurt, Zaandam (1919-1920)

door Ruud Meijns

Ten oosten van de Oostzijderkerk kwam rond 1917 een bouwlocatie vrij, naast het ‘oude’ kerkhof (het huidige Verzetsplantsoen) en ten zuiden van het Franschepad. Meerdere corporaties hadden interesse om te daar de bouwen, waaronder het net opgerichte Patrimonium en het al langer bestaande ZVH . De wethouder vond dat zij hier samen uit moesten komen.

Op de naamgeving van de straten na lukte dat ook. Het resultaat was dat beide woningbouwverenigingen op de locatie gingen bouwen. Patrimonium zou 78 huizen, een winkel en een kantoor neerzetten en ZVH 69 huizen, een winkel en een badhuis. De vergunning voor het bouwen van beide delen van de buurt werd op 18 maart 1919 afgegeven. Verder lezen

Jan Wiepjes

door Ruud Meijns

Jan Cornelis Wiepjes, geboren 7 oktober 1927 op het Molenpad 42, nu Molenstraat, in een klein houten huisje dat nu gesloopt is. Mijn vader huurde het van Ome Gerrit Wiepjes. Het Molenpad was een doodlopend pad met aan het eind een klaphek. Daarachter lag een grindpad naar de houthandel van de firma Stadlander en Middelhoven. De mensen die daar werkten gingen om twaalf uur vlug naar de middagpot en weer terug. Bij het klaphek gingen wij dan staan en hielden het hek weer voor ze open zodat ze konden doorrijden. Van sommigen kregen wij dan 1 cent die gelijk werd uitgegeven bij Guurt van Ederen in de Oostzijde voor een keuze te maken voor wat lekkers van cent van het blad.

Land van Middelhoven, 1890 met molen de Haan en rechts de Doofpot. Ook het paadje naar de houtloodsen van Stadlander en Middelhoven staat er op. Verder lezen

Het Blauwepad

van de redactie

Vrijdag 4 augustus werd onder grote belangstelling het boek “Het Blauwepad” gepresenteerd. De ondertitel is: ‘Herinneringen aan een verdwenen wereld’.

Het boek, geschreven door Dick Kerssens en Henk Heijnen gaat over een buurtje waar het Blauwepad, het Meester Cornelispad, Klein Rome en de Gassteeg onder vielen. Het verteld over de paden en hun bewoners, wie ze waren en wat ze deden.

Henk Heijnen vertelde in zijn inleiding dat het boek een lange voorgeschiedenis kent. In feite was het gestart op een tentoonstelling over het Blauwepad in het Molenmuseum in Koog aan de Zaan toen Cor Visser over zijn herinneringen begon te vertellen. Hij is ook de opdrachtgever voor de totstandkoming van het boek.

Het is een geweldig boek met bijna 300 bladzijden vol foto’s, kaartjes en herinneringen van de bewoners. De prijs is 25 euro, een koopje voor zo’n prachtig boek over de Zaandamse geschiedenis. Het is te koop bij de Vereniging De Zaansche Molen.

Kijk met deze link:  https://www.zaanschemolen.nl/product/het-blauwe-pad/

 

H.A. Fredriks (1888-1980)

door Ruud Meijns

Er zijn mensen die zich met hart en ziel voor de samenleving inzetten. Naast hun baan zitten ze in allerlei besturen en verenigingen. Zo iemand was de heer H.A. Frederiks, in het onderwijs ging hij met pensioen als hoofd van de Vissershopschool in Zaandam.

Huibert Arie Frederiks werd op 2 mei 1888 in Voorst geboren. Deze landelijke gemeente ligt tussen Apeldoorn en Deventer in. Zijn vader was onderwijzer. We mogen er dus vanuit gaan dat de bron voor zijn latere keuze voor het onderwijs uit zijn familie voortkomt. In 1907 wordt de 19 jarige onderwijzer Huibert Frederiks benoemd in het plaatsje Meddo, dat onder de gemeente Winterswijk valt. Dat hij als onderwijzer van aanpakken weet valt op te maken uit de cursus die hij met goed gevolg aflegt in “vrije- en ordeoefeningen’ voor het lager onderwijs. Hij volgt ook nog cursussen in het geven van gymnastiek-onderwijs voor het lager onderwijs. In 1908 staat hij te boek als onderwijzer in Lochem. Verder lezen

Ber en Uut Hulsing (en Hisko)

door Ruud Meijns

Onlangs was het programma ‘Andere Tijden’ een aflevering met de titel ‘ Met communisten speel je niet’. In de aankondiging stond; Na de bevrijding worden de communisten geroemd als verzetshelden, als organisatoren van de Februaristaking, maar tijdens de Koude Oorlog slaat de stemming om.

Slachtoffers van hun overtuiging

Ber en Uut Hulsing hadden dat zeker herkend, want ook zij kregen te maken met een tegenwind door de veranderende stemming. Uut Lubbes, kwam van het Ameland waar haar vader een café had. Ze begon al vroeg met zingen en haalde de krant  in 1927 met een uitvoering van de ULO-school in Ons Huis op de Gedempte Gracht. Na de oorlog had ze, met echtgenoot Ber Hulsing, een engagement bij het G.G.-cabaret (Gaat Goed-cabaret) van de veteraan Jan Musch. Van haar is het liedje – Van Jou Heb Ik Niets Meer Gehoord  – en dat is nog op You Tube te horen. Verder lezen